راهنمای خرید لوستر برنزی

در مجموع عنوان برنز و یا بهتر بگوییم لوستر برنزی حس بسیار خوبی را به ما منتقل می کند زیرا برنز جز دسته فلزات گرانبها محسوب شده و داشتن لوستر با جنس برنز حس قدرت و اشرافی گری را در انسان بر می انگیزد. اما علاوه بر جنس محصول فاکتورهای دیگری نیز در خرید لوستر برنزی باید مورد توجه قرار گیرد که در ادامه به بررسی همه موارد خواهیم پرداخت.

جنس محصول:

ابتدا با این سوال شروع می کنیم که آیا محصولی که می خریم واقعا برنز است یا خیر؟ 

برنز(مفرغ) آلیاژی از فلز مس و قلع است که از حدود 5000 سال پیش از میلاد در ساخت مصنوعات فلزی در ایران مورد استفاده قرار می گرفته است. ولی در مجموع لغت برنز برای طیف وسیعی از آلیاژهایی که پایه آن ها مس است، استفاده می شود که آلیاژ برنج نیز جز همین دسته است. 

معمولا در فروشگاه های لوستر و مجسمه های تزئینی، به محصولاتی که با برنج ساخته شده اند، برنزی گفته می شود و این در حالی است که برنج از ترکیب فلز مس و روی به دست می آید.

در واقع همه لوسترهایی که شما به اسم برنز خریداری می کنید از همان برنج ساخته شده است و برای فروش لوستر برنزی ، فروشندگان از این واژه استفاده می کنند، البته دلایلی برای استفاده از این آلیاز نیز وجود دارد که می توان به این موارد اشاره کرد که برنج انعطاف پذیری بیشتری نسبت به برنز داشته و در ریختگری کار تولید کننده را راحت تر خواهد نمود. علاوه بر این رنگ برنج نسبت به برنز طلایی تر بوده و جذاب تر به نظر می رسد. در ضمن برنج مقاومت بسیار بالایی در برابر کدر شدن و اکسید شدن دارد و همین امر باعث پرکاربرد شدن این آلیاژ است.

با توجه به مطالب گفته شده بهتر آنست که از همان برنج استفاده شود تا لوستر شما به مرور زمان کدر نشده و جلا و براقیت روز اول را از دست ندهد.

ولی این پایان کار نیست، در صنعت لوسترسازی علاوه بر برنج از فلزات و آلیاژهای دیگری نظیر آهن و آلومینیوم و زاماک نیز استفاده می شود که به بررسی آنها نیز خواهیم پرداخت:

برنج: رنگ برنج طلایی است ولی با توجه به اینکه روی بدنه اصلی آبکاری قرار می گیرد چگونه می توان از جنس زیر کار محصول مطلع شد؟

برای مشخص شدن این مساله کافیست قسما هایی از لوستر را که روی آنها آبکاری صورت نگرفته است (مثلا نقاط اتصال) را مورد بررسی قرار دهید.

آهن: بدترین فلز برای ساخت لوستر است. دلیل آن نیز کاملا مشخص است زیرا که آهن به سرعت و با کوچکترین رطوبتی اکسید شده و از بین خواهد رفت. برای تشخیص اینکه جنس محصولی که می خرید آهن است، فقط کافیست یک آهنربا را روی محصول تست کنید.

آلومینیوم: این فلز نیز در ساخت لوستر کاربرد دارد ولی کیفیت نهایی محصول تولید شده قابل مقایسه با محصول برنجی نیست. تشخیص تفاوت لوستر آلومینیومی و برنجی کار ساده ایست، به این صورت که وزن محصولات آلومینیومی بسیار کمتر از برنجی است.

زاماک: این آلیاژ کار شما را مشکل خواهد ساخت زیرا که نه آهنربا به آن می چسبد و نه وزن کمی دارد. اما رنگ زاماک روشن است و تقریبا متمایل به سفید است.

انواع فلز مورد استفاده در ساخت لوستر

آبکاری محصول:

آبکاری به فرآیند پوشاندن یک فلز با یک لایه نازک از فلز دیگر گفته می شود. این عمل برای جلوگیری از خوردگی و ساییدگی فلز زیرکار و همچنین جلا بخشیدن به محصول مورد استفاده قرار می گیرد.

انواع آبکاری از نظر نحوه انجام آن:

اولین نوع آبکاری، آبکاری الکتریکی است: در این حالت به قطعه ای که قرار است آب داده شود بار منفی و فلزی که قرار است به عنوان پوشش روی آن قرار گیرد بار مثبت داده می شود. هر دو این فلزها در سولفوریک اسید غوطه ور شده و فلزی که قرار است به عنوان پوشش استفاده شود پس از فرایند الکترولیز به سمت قطعه اصلی رفته و به مقدار کمی روی آن رسوب کرده و کل قطعه را مورد پوشش قرار می دهد.

آبکاری فانتاکروم: مواد نانو نقره در مخازن خاصی که قابلیت تحمل فشار باد زیادی را داشته باشند، قرار داده شده و برای هر مخزن فشار معینی در نظر گرفته می شود که این مواد در این مخازن با فشار خاص پودر شده و توسط پیستوله دو جزئی خارج می شود که پیستوله سمت راست آن ، آند و پیستوله سمت چپ آن کاتد بوده و سطحی که توسط ژرمانیوم اکتیو شده باشد، باعث چسبندگی مولکولهای نقره به ژرمانیوم و ایجاد سطح براق آبکاری شده (فانتاکروم ) را می نماید.(منبع سایت فانتاکروم)

آبکاری هیدروگرافی: هیدروگرافی یا چاپ آبی، یک فرایند دکوراتیو سه بعدی است. به زبان ساده قطعه درون آب غرق شده و ماده آبکاری روی آب شناور شده و با خارج کردن قطعه مواد روی آب به آن خواهد چسبید.

نکته: در ایران برای قطعات لوستر فقط از آبکاری الکتریکی استفاده می شود.

لوازم آبکاری و پرداخت لوستر

انواع آبکاری از نظر رنگ:

آبکاری کروم(نقره ای): به رنگ نقره ای بوده و در اصلاح به آن آبکاری کروم گفته می شود.

آبکاری طلایی: به رنگ طلایی و به سه شکل، آب زرد و آبکاری طلایی فورتیک و آب طلای 24 عیار انجام می شود.

آبکاری آنتیک: دارای تم طلایی و بصورت کهنه کاری شده بوده و لوستر را شبیه وسایل آنتیک و قدیمی نشان می دهد که در نوع خود جذاب ترین نوع آبکاری است.

انواع آبکاری لوستر

قبل از آبکاری قطعه خام تولید شده دارای قسمت های اضافی است که از زیبایی کار خواهد کاست به همین منظور قبل از آبکاری مراحل پرداختکاری قطعات لوستر(ساییدن قطعه و جداکردن قسمت های اضافی) روی قطعه انجام می شود:

-پرداخت زبر: با استفاده از ابزار و سنباده های زبر ساییده می شود.

-پرداخت نرم: پس از مرحله قبل توسط ابزار و سنباده های نرم تر ساییده می شود.

-گیلانس: موادی شبیه واکس به همراه شن به قطعه ساییده شده که قطعه را بسیار شفاف و شیشه ای خواهد کرد بطوریکه اگر قطعه از جنس برنج باشد همانند یک قطعه آبکاری شده به نظر می رسد.

پس از عملیات پرداخت نوبت آبکاری محصول می رسد که طی مراحل زیر صورت می پذیرد:

-سنباده و سیقل نرم: این مرحله فقط برای قطعاتی که مقدار کمی مشکل از مراحل قبل دارند و یا قطعاتی که قرار است آبکاری آنتیک شوند، انجام می شود.

-چربی گیری و تمیز کردن قطعات از مواد بجای مانده از مراحل قبلی

-آبکاری با پوشش کروم و یا نیکل (که به رنگ نقره ای هستند)

-پوشش بدنه با آبکاری طلایی

-ایجاد لعاب ورنی و یا لاک کوره ای برای آبکاری طلایی و وفورتیک

برای آبکاری نقره ای فقط سه مرحله اول انجام می شود.

لوازم پرداخت لوستر برنزی

سوال بعدی که مطرح می شود اینست که چه سایز لوستری و با چه تعداد شاخه برای فضای من مناسب است؟

برای پاسخ به این سوال 3 نکته را باید مد نظر قرار دهیم:

-ابعاد فضایی که محصول در آنجا نصب خواهد شد: این ابعاد شامل طول و عرض فضا و ارتفاع از سقف تا کف می باشد. اگر فضای شما مربع است می توانید انواع لوستر گرد و مربع و لوسترهای شاخه ای را در آنجا نصب کنید ولی اگر فضایتان مستطیل است، بهتر است از لوسترهای خطی یا مستطیل شکا استفاده کنید تا هارمونی فضا حفظ شود.

در کل می توان اینگونه بیان کرد که ابعاد لوستر شما باید چیزی بین 8 تا 10درصد  کل فضا باشد. مثلا اگر طول فضای شما 6 متر و عرض آن هم 6 متر باشد لوستری با ابعاد 60 در 60 سانتیمتر مناسب ترین گزینه است.

برای لوسترهای شاخه ای نیز معمولا هر 5 متر مربع نیازمند یک شاخه لوستر است، به طور مثال یک لوستر 3 شاخه برای فضایی با متراژ 15 متر مربع کافی است و یا برای محیطی به متراژ 25 متر یک لوستر 5 شاخه حداقل سایز مورد استفاده خواهد بود.

-میزان نور مورد نیاز شما: البته میزان نور تولید شده توسط لوستر به لامپ های استفاده شده در آن بستگی دارد. تنها نکته ای که باید به آن دقت کنید این است که آیا سرپیچ مورد استفاده در لوستر از نوع سرپیچ شمعی است یا سرپیچ معمولی و قابلیت نصب لامپ تا چه توانی را  داراست.

در نهایت در خرید لوستر برنزی باید لوستری را انتخاب کنید که قابلیت روشن کردن کامل فضای شما را داشته باشد و این امر شامل گوشه و کنارهای محیط نیز می شود. البته در ساختمان های جدید نورمخفی ها و هالوژن ها نیز مکمل خوبی برای لوستر ها بوده و در تکمیل نور نقش بسزایی دارند.

برای لوسترهایی که حباب دارند این نکته را نیز مد نظر داشته باشید که ضخامت حبابی که روی کار نصب می شود نیز در کاهش نور نهایی لوستر تاثیرگذار است، پس دقت کنید محصولی را انتخاب کنید که درصد عبور نور از حباب آن در بیشترین حد ممکن باشد. البته نکته قابل توجه در حباب های شفاف نیز این است که لامپ را به طور کامل نشان داده و از زیبایی لوستر می کاهند که برای حل این مشکل می توانید از لامپ های نسل جدید ال ای دی که در تنوع شکل و اندازه در بازار موجود هستند و بسیار زیباتر از نمونه های کم مصرف هستند استفاده نمایید.

-محل نصب لوستر: قطعا لوستری که در آشپزخانه نصب می شود با لوستری که در پذیرایی نصب می شود متفاوت است، معمولا لوسترهای آشپزخانه را مقداری بزرگتر و پرنور تر در نظر می گیرند تا میز شام و خوراکی های رنگی روی سفره به خوبی خود را نشان دهند.

با تشکر تیم آموزشی ایران لوستر